Του Αλέξη Τσιελεπή Διευθύνων Σύμβουλος Chelco VAT Ltd Φιλελεύθερος, 25 Οκτωβρίου 2020 Παρακολουθώ με ιδιαίτερο ενδιαφέρον τις ανακοινώσεις της Επιτροπής Οικονομικών για το θέμα επιβολής μειωμένου συντελεστή ΦΠΑ 5% σε καινούργιες κατοικίες. Αναφέρονται στην ύπαρξη στρεβλώσεων και αδυναμιών που έχουν εντοπιστεί σε σχέση με την επιβολή ΦΠΑ 5% στην παράδοση και ανέγερση κατοικιών. Όλα άρχισαν με τις διαπιστώσεις της Ελεγκτικής Υπηρεσίας, σύμφωνα με τις οποίες, κροίσοι που πολιτογραφήθηκαν ως Κύπριοι πλήρωσαν χαμηλό ΦΠΑ, αντίθετα με την πρόνοια της Ευρωπαϊκής Οδηγίας ΦΠΑ, που επιτρέπει να εφαρμόζεται ο μειωμένος συντελεστής μόνο ως μέρος κοινωνικής πολιτικής. Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Είναι γεγονός πως η νομοθεσία ΦΠΑ της Κύπρου οφείλει να είναι εναρμονισμένη με την Ευρωπαϊκή Οδηγία ΦΠΑ. Με εξαίρεση σημεία όπου η Οδηγία ρητά δίνει κάποια διακριτική ευχέρεια στα Κράτη Μέλη να επιλέξουν μία φορολογική μεταχείριση, οι πρόνοιες στις εθνικές νομοθεσίες πρέπει να αντικατοπτρίζουν αυτές της Οδηγίας, συμπεριλαμβανομένου και των προνοιών για μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ σε καινούργιες κατοικίες. Στο Παράρτημα ΙΙΙ της Οδηγίας ΦΠΑ, υπάρχει ένας κατάλογος με τις συναλλαγές για τις οποίες δικαιούται ένα Κράτος Μέλος να εφαρμόζει μειωμένο συντελεστή. Στον κατάλογο αυτό, η επίμαχη πρόνοια βρίσκεται στην Παράγραφο 10, και αναφέρει πως ένας μειωμένος συντελεστής μπορεί να εφαρμοστεί για την ῾παράδοση, ανέγερση, ανακαίνιση και μετασκευή κατοικιών στο πλαίσιο κοινωνικής πολιτικής᾽. Η πρόνοια μεταφέρθηκε στην Κυπριακή νομοθεσία στις 07.10.2011. Μάλιστα, το αρχικό λεκτικό προνοούσε εφαρμογή μόνο εάν το ακίνητο θα χρησιμοποιείται ως ‘κύριος και μόνιμος χώρος διαμονής’. Αυτό ῾δυσκόλευε’ πολίτες από τρίτες χώρες, εφόσον λογικά διατηρούσαν τον κύριο και μόνιμο χώρο διαμονής τους στη χώρα τους. Αυτή η πρόνοια διορθώθηκε με τροποποίηση στις 08.06.2012, όπου το λεκτικό διαμορφώθηκε για να μπορεί να εφαρμόζεται μειωμένος συντελεστής εάν το ακίνητο θα χρησιμοποιείται ως κύριος και μόνιμος χώρος διαμονής στη Δημοκρατία. Με την τροποποίηση αυτή, δεν τίθετο πλέον θέμα εάν υπήρχε και άλλος μόνιμος χώρος διαμονής σε άλλη χώρα. Υπήρχαν πάντοτε κάποιοι περιορισμοί, ειδικά στα τετραγωνικά μέτρα, προφανώς για να εμπίπτει η πρόνοια σε πλαίσιο κοινωνικής πολιτικής. Ήταν όμως από τότε ξεκάθαρο πως το μέτρο αφορούσε περισσότερο την οικονομική ανάπτυξη παρά την κοινωνική πολιτική. Και δούλεψε. Εφόσον τα κριτήρια της αξίας μιας επένδυσης για σκοπούς πολιτογράφησης δεν συμπεριλάμβαναν την επιβολή ΦΠΑ επί της επένδυσης, ο μειωμένος συντελεστής βοήθησε στο να επενδυθούν εδώ και χρόνια σημαντικά ποσά στην Κύπρο. Κατ’ επέκταση επωφελήθηκε ολόκληρη η οικονομία της Κύπρου. Και σήμερα, μετά από 9 χρόνια, η Επιτροπή Οικονομικών ευαισθητοποιήθηκε για τις ασυνέπειες μεταξύ της Κυπριακής νομοθεσίας ΦΠΑ και της Ευρωπαϊκής Οδηγίας ΦΠΑ. Η συζήτηση που γίνεται είναι σεβαστή, ορθή και αναγκαία. Το κατά πόσο το οποιοδήποτε μέτρο είναι στα πλαίσια κοινωνικής πολιτικής, το αφήνω στους βουλευτές να αποφασίσουν. Είναι στο κάτω-κάτω θέμα σημασιολογίας… Εφόσον πλέον εξετάζεται το θέμα, θέλοντας να συμβάλω, θέτω άλλο ένα σχετικό ερώτημα: Πόσο νόμιμη είναι, με βάση πάντοτε την Οδηγία ΦΠΑ, η εφαρμογή μειωμένου συντελεστή στην οποιαδήποτε πώληση καινούργιας κατοικίας; Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει 24 επίσημες γλώσσες, και η Οδηγία ΦΠΑ έχει μεταφραστεί σε όλες αυτές τις γλώσσες. Καμία γλώσσα δεν έχει προτεραιότητα. Το λεκτικό της Οδηγίας στην Ελληνική γλώσσα συμπεριλαμβάνει…